To Εκκλησιαστικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης ιδρύθηκε το 1976 από τον τότε μητροπολίτη Αλεξανδρούπολης Άνθιμο και τελεί υπό την άμεση εποπτεία και την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Αλεξανδρουπόλεως.
Στεγάζεται στο νεοκλασικό κτίριο της Λεονταριδείου Σχολής, στην πλατεία Μητροπόλεως ,
ακριβώς δίπλα από τον Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Νικολάου, στο κέντρο της πόλης της Αλεξανδρούπολης.
Ο επισκέπτης θα γνωρίσει περί τα τετρακόσια και πλέον εκκλησιαστικά αντικείμενα που χρονολογούνται από τον 15ο έως τον 20ό αιώνα Μ.Χ. . Αφορούν κυρίως στην χριστιανική παράδοση της Δυτικής και την Ανατολικής Θράκης και συγκεντρώθηκαν από ναούς και μονές της περιοχής .Πάραυτα μεγάλο μέρος αυτών προέρχεται από τα ιερά κειμήλια που μετέφεραν από τις πατρίδες τους οι πρόσφυγες και ιδιαίτερα οι κάτοικοι της κοντινής Αίνου κατά την ανταλλαγή πληθυσμών το 1922.
Περιέχει ιερά σκεύη, ξυλόγλυπτα, παλαίτυπα αλλά και πολύτιμα χρυσοκέντητα άμφια, όπως εκείνο που ανήκε στον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Άνθιμο Ζ΄ Τσάτσο ( 1827-1913). Πρόκειται για τον πρώην μητροπολίτη Αίνου, που άφησε σπουδαίο έργο στην πόλη της Ανατολικής Θράκης, από όπου κατάγονται πολλοί Αλεξανδρουπολίτες. .
Η συλλογή περιλαμβάνει επίσης τρίπτυχα, μεμονωμένα φύλλα τριπτύχων, ένα ξυλόγλυπτο σταυρό τέμπλου, δύο Εσταυρωμένους λιτανείας, μία εικόνα με παράσταση Επιτάφιου Θρήνου, δύο λυπηρά και ένα δίπτυχο προθέσεως από ξύλο.
Όλα τα εκθέματα του μουσείου φιλοξενούνται σε οκτώ αίθουσες-ενότητες στο ισόγειο και τον πρώτο όροφο του κτηρίου.
Στην πρώτη αίθουσα παρουσιάζεται η σχέση της Εκκλησίας με την Παιδεία και την Κοινωνία στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης.
Στη δεύτερη αίθουσα, φιλοξενούνται συλλογές ξυλογλυπτικής και ιερά σκεύη της.
Στην τρίτη αίθουσα υπάρχουν ιερατικά άμφια, καλυμμάτα της Αγίας Τράπεζας και των ιερών σκευών και διακοσμητικά πέπλων στολισμού των ναών.
Στην τέταρτη αίθουσα, βρίσκονται εικόνες και σύγχρονα αγιογραφικά δείγματα .
Στην πέμπτη αίθουσα παριστάνονται οι βασικές διαφορές μεταξύ ορθόδοξης και δυτικής αγιογραφίας, ..
Στην έκτη αίθουσα, ο επισκέπτης βρίσκει συγκεντρωμένο τον πλούτο των εικονογραφικών τύπων της ορθόδοξης αγιογραφίας.
Στην έβδομη αίθουσα παρουσιάζεται η θριαμβεύουσα Εκκλησία και η οργάνωση της Ιεραρχίας.
Η επίσκεψη ολοκληρώνεται στην όγδοη αίθουσα όπου γίνεται αφαιρετική ανασύσταση ναού και συγκεντρώνονται σημαντικά εκθέματα από την Αγία Κυριακή Αίνου Ανατολικής Θράκης .
Στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Αλεξανδρουπόλεως πραγματοποιούνται Εκπαιδευτικά Προγράμματα από το 2007 για μαθητές όλων των τάξεων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και γίνεται κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας και συνεννόησης με την Γραμματεία του Μουσείου. Παράλληλα ο χώρος προσφέρεται για παιχνίδι και ψυχαγωγία κάθε Σάββατο πρωί, με την μορφή εργαστηρίου για παιδιά προσχολικής, κυρίως, ηλικίας.
Διεύθυνση: Αίνου 18
Τηλέφωνο: +30.2551082282
E-mail: ekmuseum@imalex.gr
Ιστός: www.imalex.gr
