Βορειοανατολικά της Αλεξανδρούπολης, βρίσκεται ο παλαιός οικισμός της Νίψας στον οποίο σώζεται μόνο μία εκκλησία, ένα ιδιαίτερο και σπουδαίο δείγμα θρησκευτικής λατρείας και αρχιτεκτονικής για την περιοχή. Ο λόγος για τον μεγάλης ιστορικής αξίας Ναό Γέννησης της Θεοτόκου.
Το Γενέθλιον της Θεοτόκου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Σεπτεμβρίου από την Εκκλησία μας. Τιμάται «το γενέθλιον της υπεραγίας δεσποίνης ημών Θεοτόκου», η γέννηση, δηλαδή, της Μαριάμ (Μαρίας), της μητέρας του Ιησού Χριστού.
Δείτε εδώ απόσπασμα από τον εορτασμό του Ναού στις 8 Σεπτεμβρίου 2021: https://www.youtube.com/watch?v=ukAMNWMxOqs
Ο παλαιός οικισμός της Νίψας εγκαταλείφθηκε οριστικά κατά τον εμφύλιο πόλεμο. Σήμερα στον τόπο δεσπόζει μόνο η πετρόκτιστη μεταβυζαντινή εκκλησία του χωριού. Ο Ναός είναι τρίκλιτη βασιλική με δίρριχτη στέγη και υπερώο. Πάνω από την εξωτερική πύλη, σώζεται μέσα σε τυφλό αψίδωμα η χρονολογία 1844, χωρίς περαιτέρω επεξήγηση της χρονολογίας για το αν πρόκειται δηλαδή για το έτος κτίσεως ή ανακατασκευής του. Το κωδωνοστάσιο του είναι ανεξάρτητο, ύψους περίπου 13μ. και σχήματος τετραγώνου πύργου, ακολουθώντας την Βυζαντινή παράδοση.
Οι τοίχοι του ναού είναι παραδοσιακά κτισμένοι με λίθους, από τους περίφημους μάστορες της πέτρας της Λευκίμης, που έχουν δώσει στο μνημείο τη χαρακτηριστική του μορφή. Εντυπωσιακή είναι η διαμόρφωση της πρόσοψης, με το τρίλοβο παράθυρο επάνω από την περίτεχνη είσοδο, ενώ οι μεγάλες επιφάνειες των τοίχων αποκτούν πιο ανάλαφρη όψη με τις δύο σειρές των τοξωτών παραθύρων. Το εσωτερικό του ναού διακοσμείται με αγιογραφίες των αρχών του 20ού αιώνα, αξιόλογα έργα σπουδαίων ζωγράφων από την Αδριανούπολη και την ευρύτερη περιοχή της Θράκης. Στα θωράκια του τέμπλου υπάρχουν λαϊκές ζωγραφιές αγγέλων. Η Αγία Τράπεζα αποτελείται από τετράγωνη πλάκα μ’ ένα μόνο κυλινδρικό πόδι. Αυτός ο τύπος τράπεζας είναι παλαιοχριστιανικός. Η κεντρική αψίδα του ναού κοσμείται με τον Παντοκράτορα ενώ στον υπόλοιπο χώρο φαίνονται ανθέμια, αστέρια και άγγελοι σε σκούρο μπλε φόντο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον τελευταίο χρόνο με την συμβολή των κατοίκων του οικισμού της Νίψας έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικές παρεμβάσεις στην εκκλησία που την έχουν καταστήσει απόλυτα λειτουργική. Σε πολλές περιπτώσεις πραγματοποιούνται θρησκευτικές τελετές και εορτασμοί οι οποίες προσελκύουν πλήθος κόσμου όχι μόνο από τον οικισμό της Νίψας αλλά και από την ευρύτερη περιοχή του Έβρου.
Μια επίσκεψη στην παλαιά Νίψα και στον Ναό της Γέννησης της Θεοτόκου θα γεμίσει ευχάριστα και κατανυκτικά το χρόνο σας με θαυμαστές εικόνες άλλης εποχής.
Ιστορικά στοιχεία από Greek Travel Pages: www.gtp.gr/